စာေပ ေလ့လာေရး

ဒီတစ္ပတ္ စာေပ ေလ့လာေရး က႑မွာ အဲလ္ဘတ္ ကမ်ဴး၏ နာမည္ၾကီးဝထၳဳတို ျဖစ္သည့္ ဧည့္သည္ (The Guest) အေပၚေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္မ်ားကို မိတ္ဆက္တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ဧည့္သည္ ဝထၳဳတိုမွာ ကမ်ဴး၏ တစ္ခုတည္း ေသာ ဝထၳဳတို ေပါင္းခ်ဳပ္ Exile and the Kingdom တြင္ ပါရွိေသာ ဝထၳဳတိုျဖစ္ပါသည္။ဤ ဝထၳဳတိုကို ျမင့္သန္း၊ ေအာင္(ေဆး-၁)၊ ခင္ေမာင္ရင္၊ ခင္ဝမ္း တို႕ က  ျမန္မာဘာသာသုိ႕ ျပန္ဆိုခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။

The Guest by Albert Camus

ဇတ္လမ္းအက်ဥ္း

ဆုိက္ေရာက္ျခင္း

ဇတ္လမ္းက အယ္ဂ်ီးရီးယား လူထုအုံၾကြမွု မတိုင္မွီေလးတြင္ ျပင္သစ္ေက်ာင္းဆရာ ဒါရူး တစ္ေယာက္ အာရပ္ အက်ဥ္းသား ကို အနီးဆုံးျမိဳ႕သုိ႕ လိုက္ပို႕ေပးရန္ တာဝန္ေပးခံရသည့္အေၾကာင္းျဖစ္သည္။ ဒါရူးက ေတာေက်ာင္းဆရာ၊ သည္နယ္မွာပင္ ေမြးဖြားလာသည့္သူ၊ လက္ရွိလည္း ေက်ာင္းႏွင့္တြဲထားသည့္ အေဆာင္ေလးမွာပင္ အိပ္စားသည္။

ေက်ာင္းသားမ်ားက အနီးတစ္ဝိုက္ရြာမ်ားက ဆင္းရဲသား ကေလးငယ္မ်ား၊ လတ္တေလာ တြင္ မိုးအၾကီးအက်ယ္ ေခါင္သျဖင့္ ဒါရူးက အစိုးရေပးထားသည့္ အစားအေသာက္ ရာရွင္မ်ားကို ေဝေပးေနရသည္။

ဇတ္လမ္းစတင္သည့္အခ်ိန္ကခိ်န္ခါမဟုပ္ ႏွင္းမုန္တိုင္း က်ထားသျဖင့္ ေက်ာင္းမ်ားပိတ္ထားသည့္အခ်ိန္၊ ေက်ာင္းဆရာမွာ သုံးရက္လုံး အျပင္သုိ႕မထြက္နိင္ခဲ့။ ေတာင္ေစာင္းတစ္ေလ်ွာက္ တေရြ႕ေရြ႕တက္လာေနၾက

သည့္ ျမင္းတစ္ေကာင္ႏွင့္ လူႏွစ္ေယာက္ကုိ အေဝးကေန သူေတြ႕ေနရသည္။ အနီးေရာက္လာမွ ပုလိပ္ ေဘာ္ဒူခ်ီ ကို သူ မွတ္မိလိုက္သည္။ ေနာက္တစ္ေယာက္က လက္ျပန္ၾကိဳးတုပ္ခံထားရသည့္ အာရပ္၊ ဒါရူးလည္း ႏွစ္ေယာက္လုံးကို အိမ္ထဲဖိတ္ေခၚျပီး လက္ဖက္ရည္တိုက္သည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ ကို ခြင့္ေတာင္းျပီး  အာရပ္၏ လက္ျပန္ၾကိဳးကို သူ ေျဖေပးလိုက္သည္။ အားလုံးေနရာတက် ျဖစ္မွ ဘယ္သြားမလို႕လဲဟု ဒါရူးက

ေမးသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ က ေက်ာင္းကို လက္ညွိဳးထိုးျပေတာ့ ဒါရူးလည္းေၾကာင္သြားျပီး ညအိပ္တည္းမလို႕လား

ဟုေမးသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ က သူ အာရပ္ကို ထားခဲ့ျပီး ျပန္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ထို အာရပ္ကို ဒါရူးက တာဝန္ယူျပီး

အနီးဆုံး တင္ဂု ျမိဳ႕သုိ႕ ပို႕ေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။ ပထမေတာ့ ဒါရူးလည္း ေနာက္ေနတာမ်ားလားထင္

မိသည္။ ေနာက္မွ ဒါ သူလုပ္ရမည့္ အလုပ္မွ မဟုပ္တာဟု ေျပာသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ ကယခုလို တိုင္းျပည္မျငိမ္

သက္သည့္အခ်ိန္တြင္ လူတုိင္းကိုယ္စီ နိင္ငံ႕တာဝန္တစ္ခ်ိဳ႕ ခြဲေဝယူၾကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ သူ႕ ရဲဌာန မွာ လူအင္အား နည္းပါးလွျပီး ထို အက်ဥ္းသားအတြက္ ထားစရာ လည္း ေနရာ မရွိလို႕ပါဟု ဆုိသည္။

ဒါရူးလည္း အက်ဥ္းသားကို ဘာအျပစ္က်ဴးလြန္ခဲ့လို႕လဲ ဟု ေမးသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ က သူတို႕ ဝမ္းကြဲ ညီအကို

ခ်င္း စကားမ်ားရင္း လက္လြန္သြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဝင္ရွင္းျပသည္။ သူ႕မွာရြာသားမ်ားအကူအညီ ႏွင့္ ပုံးေအာင္းေနသျဖင့္ တစ္လခန္႕ လုိက္ရွာခဲ့ရေၾကာင္းေျပာျပသည္။ တင္ဂုကို ခ်က္ျခင္းလႊဲလိုက္သည္မွာလည္း ­­­­ရြာသားမ်ားက သူ႕ကို ျပန္ေတာင္းေနၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဒါရူးမွာ ဘာမဟုပ္တာေလးႏွင့္ လူသတ္မွု က်ဴးလြန္သည့္ အာရပ္ကို စက္ဆုပ္မိသည္။ သူက အာရပ္ဟာ ျပင္သစ္ဆန္႕က်င္ေရးသမားလားဟု ေမးသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ က ေတာ့ သိပ္မထင္၊ သို႕ေသာ္္ ဘာမွ ေျပာလို႕ မရဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။

လက္ဘက္ရည္ေသာက္ျပီးေနာက္ ေဘာ္ဒူခ်ီ က ျပန္ဖို႕ျပင္သည္။ သူက အက်ဥ္းသားကို ျပန္ခ်ည္ဖို႕ ၾကိဳးစား

ေသာ္လည္း ဒါရူးက တားသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီက အတင့္ရဲသည့္ ဒါရူးကို သတိေပးျပီး သူ၏ ေျပာင္းတိုေသနတ္ကို

အတင္းထားခဲ့သည္။ ဒါရူးက သူ႕အေနႏွင့္ အာရပ္၏ လုပ္ရပ္ကို မႏွစ္ျမိဳ႕ေပမယ့္ ျပင္သစ္အာဏာပိုင္မ်ားဆီ

လည္း မလႊဲေပးခ်င္ေၾကာင္း ဖြင့္ဟသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီက ဒါရူး၏ သေဘာထားကို နားလည္ေသာ္လည္း အမိန္႕က

အမိန္႕ပဲျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးသည္။ ဒါရူးကလည္း သူ လႊဲမေပးနိင္ေၾကာင္း အခိုင္အမာဆိုသည္။ ေနာက္ဆုံး

မွာ ေဘာ္ဒူခ်ီ လည္း သူ႕ တာဝန္အရ ဒါရူးကို အက်ဥ္းသား လႊဲေျပာင္းေပးျပီးျပီျဖစ္ေၾကာင္းေျပာျပီး ဒါရူးကို

အက်ဥ္းသား လက္ခံရရွိေၾကာင္း လတ္မွတ္ထိုးခိုင္းသည္။ ပထမေတာ့ ဒါရူးလည္း မထိုးပဲ ေနေသးသည္။ ေနာက္ဆုံး စိတ္ေလွ်ာ့ျပီး လတ္မွတ္ထိုးေပးလိုက္သည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ မွာ ဒါရူး၏ ျငင္းဆိုမွုေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ျပီး ျပန္သြားခဲ့သည္။

ည

ဒါရူးက အက်ဥ္းသားကို ေက်ာင္းခန္းထဲမွာ ေစာင့္ေနဖို႕ မွာျပီး သူ႕အခန္းထဲ တစ္ေမွးဝင္အိပ္သည္။ သူ နိုးလာ

ေတာ့ အက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္ ထြက္ေျပးသြားေလာက္ျပီဟု က်ိတ္ျပီး ဝမ္းသာမိေသာ္လည္း သူက ထားခဲ့

သည့္ေနရာမွာ ပဲ ရွိေနဆဲ။ ညေနေစာင္းလာျပီျဖစ္သျဖင့္ ဒါရူးလည္း အာရပ္အတြက္ ညစာ ႏွင့္ အိပ္ယာ ျပင္ဆင္ေပးသည္။ ထုိ႕ေနာက္ သူတုိ႕ႏွစ္ေယာက္သား ပထမဆုံးအေနျဖင့္ စကားစျမည္ေျပာၾကသည္။ အာရပ္

က သူ႕ကို တရားသူၾကီးလား၊ ဘာေၾကာင့္ သူႏွင့္အတူတူ စားရတာလဲဟု ေမးသည္။ ဒါရူးတစ္ေယာက္ အက်ဥ္း

သားႏွင့္ ေနရတာ သိပ္အဆင္မေျပလွ။ ညစာစားျပီးေနာက္ ႏွစ္ေယာက္သား အိပ္ဖို႕ ျပင္သည္။ သုိ႕ေသာ္ ဒါရူး

မွာ ေကာင္းေကာင္း အိပ္လို႕မရ။ ညဘက္မွာ အက်ဥ္းသားတစ္ေယာက္ ထျပီး အခန္းထဲက ထြက္သြားတာ သူ

ၾကားလိုက္သည္။ သူက ေတာ့ ထြက္ေျပးသြားတာ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ဝမ္းသာအားရ ေမွ်ာ္လင့္မိသည္။ သို႕ေသာ္

အက်ဥ္းသားက အေပါ့အပါးသြားျပီး ျပန္ဝင္လာခဲ့သည္။

ခြဲခြာျခင္း

မနက္ ေရာက္ေတာ့ ဒါရူးက အာရပ္ကို ေရွ႕ကသြားဟု အမိန္႕ေပးေသာ္လည္း အက်ဥ္းသားက ဒါရူး မပါလာမျခင္း မေရြ႕။ ဒါရူးလည္း အစားအစာထုပ္ပိုးျပီး ႏွစ္ေယာက္သား စထြက္ၾကသည္။ သူ႕နားထဲ အေဆာက္အဦးမွ အသံလိုလုိ ၾကားသျဖင့္ ျပန္လွည့္ၾကည့္မိသည္။ ႏွစ္ေယာက္သား ႏွစ္နာရီေလာက္ ၾကာေအာင္ ေလွ်ာက္လာၾကျပီးေနာက္ ဒါရူးက အာရပ္ကို အစားအေသာက္ႏွင့္ ပိုက္ဆံအခ်ိဳ႕ ေပးျပီး လမ္းႏွစ္သြယ္ ေရြးခိုင္းသည္။ အေရွ႕ဘက္ ႏွစ္နာရီခန္႕ ဆက္ သြားလ်င္ တင္ဂု ျမိဳ႕သို႕ေရာက္မည္။ ေတာင္ဘက္လမ္းကို ေရြးလ်င္ေတာ့ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္က်တ္စားၾကသည့္လူမ်ိဳးစု မ်ားကို ေတြရမည္။ ၄င္းတို႕က သူ႕ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ထားၾကလိမ့္မည္ဟု ေျပာလိုက္သည္။ အာရပ္မွာ ေၾကာက္လန္႕တၾကားႏွင့္ စျပီး ေျပာလာသည္။ သုိ႕ေသာ္ ဒါရူးက တိတ္တိတ္ေနဟု ဆုိျပီး ေက်ာင္းဘက္ကို လွည့္ထြက္လာခဲ့သည္။ အာရပ္က ေနရာကေန မေရြ႕။ ဒါရူး က တစ္ခ်က္ လွည့္ၾကည့္သည္ ။ ထုိ႕ေနာက္ မိနစ္အနည္းငယ္ အၾကာ ထပ္ၾကည့္ လိုက္သည္။ အာရပ္က မလွုပ္ေသး၊ စိတ္မရွည္သျဖင့္ ဒါရူးလည္း သူ႕ကို လက္ျပျပီး သူ႕လမ္းသူ ဆက္ေလွ်ာက္ လာခဲ့သည္။ အခ်ိန္အတန္ၾကာျပီးေနာက္ အာရပ္တစ္ေယာက္ ဘာမ်ား လုပ္မလဲ သူ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ လွည့္ၾကည္လိုက္သည္။ အေဝးကေန အာရပ္တစ္ေယာက္ ရဲစခန္းရွိရာ သြားေနတာကို အစက္အေျပာက္ေလး အျဖစ္ေတြ႕ရသည္။ သည္လိုႏွင့္ သူ႕ေက်ာင္းရွိရာ ျပန္ေရာက္လာသည့္အခါ ေက်ာက္သင္ပုန္းေပၚမွာ ‘ တို႕ ဘရားသားကို ရဲလက္အပ္တယ္၊ ဒီ့အတြက္ မင္းျပန္ေပးဆပ္ရမယ္’ ဟု ေရးထားသည္ကို ေတြ႕လိုက္ရသည္။

ဝထၳဳ အာေဘာ္မ်ား

ဤ ဝထၳဳ တြင္ ကမ်ဴး အဓိက ေဖာ္ထုပ္ေလ့ရွိေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား ျဖစ္သည့္ ပုဂၢလလူသား၏ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ကင္းကြာသလိုခံစားရမွု(alienation)၊ လြပ္လပ္မွု၊ လူသားဘဝ၏ တန္ဖိုး၊ တာဝန္ ႏွင့္ အမွန္အမွားေရြးခ်ယ္ရ ခက္မွု၊ မေရမရာ ေဆာင္ရြက္ရမွု စသည္တို႕ ကို ကၽြမ္းက်င္စြာ ကိုင္တြယ္ျပသြားခဲ့သည္။ သည့္ထက္ ပိုျပီး ဆင္းၾကည့္လ်င္ေတာ့ ကိုလိုနီျပဳက်င့္မွု၏ အသြင္အျပင္ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ခ်ယ္မွုန္းျပထားျပီး ကိုလိုနီ ျပဳက်င့္သူႏွင့္ အျပဳခံတို႕၏ စိတ္အခံကို ေဖာ္ထုပ္ထားသည္။

ေရြးခ်ယ္မွု

ေတာေက်ာင္းဆရာ မွာ သူ႕ ဆႏၵႏွင့္ဆန္႕က်င္ျပီး ေပးအပ္လာသည့္ တာဝန္အရ အာရပ္အက်ဥ္းသားကို အနီးဆုံးျမိဳ႕ရွိ ရဲစခန္းကို သြားေရာက္အပ္ႏွံရဖို႕ ျဖစ္လာသည္။ ဤ အေျခအေနက ဝထၳဳထဲတြင္ အထင္ရွားဆုံး

အာေဘာ္ျဖစ္လာျပီး အမွန္အမွား အေကာင္းအဆိုး ကိုယ္က်င့္တရားစံမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ရတာ ခက္ခဲလွေသာ္လည္း မလႊဲမေရွာင္သာ ေရြးခ်ယ္ေနရသည့္ အျဖစ္ကို ေဖာ္က်ဴးေနခဲ့သည္။ ဒါရူးအေနႏွင့္ မုန္တိုင္းထန္ေနသည့္နိင္ငံေရး အေျခအေနတြင္ ဘယ္ဘက္ကမွ မပါပဲ ေနခ်င္သည္။ အတိအလင္းစစ္ေၾကျငာျပီး တုိက္ၾကလ်င္ေတာ့ သူ႕အေနႏွင့္ အမိ ျပင္သစ္နိင္ငံဘက္က ေန ဝင္တိုက္ေပလိမ့္မည္။ ယခုေတာ့ အေျခအေနက မျပတ္သား၊ ဒီနယ္သား တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ အာရပ္ရြာသားမ်ားအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း သိသလို စာလည္း စာနာ မိသျဖင့္သူ႕အေနႏွင့္ အက်ဥ္းသားကို ျပင္သစ္အာဏာပိုင္မ်ားထံ အပ္ႏွံရမည့္ အလုပ္ကို မွားယြင္းသည္ဟု ယုံၾကည္မိသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာလည္း သူ႕အေနႏွင့္ ျပင္သစ္အစိုးရ ယႏၱရားႏွင့္ က႑ေကာစ မလုပ္ခ်င္။ သည္ေတာ့ရွင္းရွင္းေလးပဲ သည္ကိစၥမွာ သူ တာဝန္လည္း မယူခ်င္ ပက္လည္း မပက္သက္ခ်င္။ ပထမဆုံး သူ႕အေပၚ ေပးအပ္လာသည့္ တာဝန္ကို ျငင္းၾကည့္သည္။ ထို႕ေနာက္ အက်ဥ္းသားကို ၾကိဳးျဖည္ေပးျပီး သူ႕ဘာသာ ထြက္ေျပးသြားဖို႕ တစ္ၾကိမ္မက ေမွ်ာ္လင့္မိသည္။ ဒါဆို သူ႕အေနႏွင့္ဒြဟ ျဖစ္စရာမလိုေတာ့။ ေနာက္ဆုံးမေတာ့ သူ႕မွာအလိုမက် ေဒါသျဖစ္ရကာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ကို အာရပ္အား လႊဲေပးလိုက္ေတာ့သည္။ တစ္လမ္းက ျမိဳ႕ေပၚရဲစခန္း ၊ တစ္လမ္းက လြပ္လပ္ လုံျခဳံမွုကို ေပးမည့္ လူမ်ိဳးစုမ်ား ရွိရာလမ္း။ အဆုံးမွာ အာရပ္က ရဲစခန္း ရွိရာ လမ္းကို ေရြးခ်ယ္သြားသည္။ ဒါရူးမွာေတာ့ အာရပ္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ား၏ ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းကို ခံရသည္။ အကယ္၍ အက်ဥ္းသားက လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့မည္ဆိုလ်င္လည္း ဒါရူး အဖို႕ ျပင္သစ္အာဏာ ပိုင္မ်ား၏ အေရးယူ ျခင္းကို ခံရေပလိမ့္မည္။ ဒါရူး ၏ အဆုံးအျဖတ္အတြက္ ရလဒ္ကေတာ့ အထင္မွားခံရျခင္းႏွင့္ သူေနထိုင္ရာ ေလာကႏွင့္ အၾကီးအက်ယ္ ကင္းကြာသြားခဲ့ျခင္းသာ။

ဂုဏ္သေရ

အာရပ္ႏွင့္ပက္သက္ျပီး တာဝန္ယူဖို႕ရာ ဒြဟ ျဖစ္ေနျခင္း ေနာက္ကြယ္တြင္ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္း နွင့္ အမ်ားၾကီး

သက္ဆိုင္ေနခဲ့သည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီ ျပန္ခါနီး ေနာက္ဆုံး ေျပာၾကသည့္စကားမ်ားတြင္ ဒိုရူးက သည္အခ်က္ကို ဖြင့္ဟ ခဲ့သည္။ ‘ခင္ဗ်ား ေခၚလာတဲ႕ ေကာင္ အပါအဝင္ ဒီလို သတ္ျဖတ္မွုေတြ အားလုံးကို က်ဳပ္ စက္ဆုပ္ တာ အမွန္ပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒင္းကို က်ဳပ္ ရဲလက္အပ္မွာ မဟုပ္ဘူး၊ ခ် ဆိုယင္လည္း ခ် မွာပဲ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေတာ့ မလုပ္နိင္ဘူး’ ေဘာ္ဒူခ်ီကဒါကို နားလည္ လက္ခံသည္။ သူ႕အေနႏွင့္လည္း ‘သူမ်ားတကာကို ၾကိဳးႏွင့္တုပ္ရတာ’ အရွက္ရမိတာ အမွန္ပင္။ သုိ႕ေသာ္ သူ႕အေနႏွင့္ ဒါ ဘယ္လိုပဲ ဖီလင္ မလာေပမယ့္ တာဝန္

က တာဝန္ပဲ မေရွာင္လႊဲနိင္ဟု ယူဆသည္။ ဤ ဥေရာပ သားတို႕ လက္ခံထားသည့္ ဂုဏ္သိကၡာ အယူအဆကို

အာရပ္ယဥ္ေက်းမွုအရ လက္ခံထားသည့္ ဂုဏ္သိကၡာ အယူအဆ ႏွင့္ မသိမသာ ႏွိုင္းယွဥ္ျပခဲ့သည္။ အာရပ္၏

လူသတ္မွု ျဖစ္ရပ္တြင္ အာရပ္တို႕၏ ဂုဏ္သိကၡာ အယူအဆက အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုအေနႏွင့္ ပါေကာင္းပါေန

နိင္ေပသည္။ အာရပ္တို႕ အဖို႕ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို သိကၡာက်စရာဟု ျမင္သည္။ ဝထၳဳထဲတြင္ အာရပ္တစ္ေယာက္ ေနာင္တ ရသည့္ လကၡဏာ မေတြ႕ရ၊ သူ ၏ အေတြးထဲတြင္ သူ႕ကိုယ္သူ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာ လုပ္ျခင္းဟု ျမင္ေကာင္းျမင္ေပလိမ့္မည္။ ရြာသားမ်ားက သူ႕ကို အကာအကြယ္ေပးထားျခင္းကို ၾကည့္လ်င္ သူ႕လုပ္ရပ္မွာ အာရပ္တို႕၏ ကိုယ္က်င့္တရားစံအရ အမ်ား လက္ခံၾကသည့္ လုပ္ရပ္ဆိုတာ ညႊန္ျပေနသည္မဟုပ္လား။

အဓိပါယ္ကင္းမဲ႕ျခင္း (absurdism)                                  

ကမ်ဴး၏ အေျခခံ အယူအဆက အဓိပါယ္ကင္းမဲ႕ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤအျမင္အရ စၾကာဝဋာၾကီးမွာ က်ိဳးေၾကာင္းက်နမွု မရွိလွဟု ယုံၾကည္ထားျပီး ထုိစၾကာဝဋာၾကီးထဲ မွာ အဓိပါယ္မ်ား၊ အစီအစဥ္က်နမွုမ်ားကို ရွာေဖြေနျခင္းျဖင့္ လူသားသည္ စၾကာဝဋာ ၾကီးႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ ရဖို႕သာ ရွိသည္ဟု ယူဆသည္။ ကမ်ဴးအဖို႕ေတာ့ ဤ သုိ႕ရင္ဆိုင္ျခင္းျဖင့္ ဘာအေျဖမွ ရလာဖုိ႕မရွိ။ ကမ်ဴး၏ ေရွ႕ပိုင္းအေရးအသားမ်ားတြင္ ပုဂၢလလူသားကို ဂရိဒ႑ာရီလာ သူရဲေကာင္း စစ္စီဖတ္ႏွင့္ ခိုင္းႏွိုင္းသည္။ လူသားအေနႏွင့္ ဘဝမွာ ဦးတည္ခ်က္တစ္ခု ရွိသေယာင္၊ လုပ္ရပ္တိုင္းမွာ အဓိပါယ္ တစ္စုံတစ္ရာ ရွိသေယာင္ျဖင့္ ဘဝကို အရွုံးမေပးစတမ္း ရင္ဆိုင္ ရုန္းကန္ရမည္ ဟုဆုိသည္။ သည္ အေျခခံ အခ်က္ကို လက္ခံျခင္းျဖင့္ နတၱိက ဝါဒကို တြန္းလွန္နိင္ေပမည္။ သည္အယူအဆက အျခား ျဖစ္တည္မွုဝါဒီမ်ား၏ အယူအဆ ျဖစ္ေသာ ကို္ယ့္ဘဝအဓိပါယ္ ကိုယ့္ဖာသာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖန္တီးျပီး တာဝန္အျပည့္အဝ ယူရမည္ ဆိုသည္ႏွင့္

သိသိသာသာ ကြဲျပားေနခဲ့သည္။ ကမ်ဴး၏ ေနာက္ပိုင္း အေရးအသားမ်ားတြင္ေတာ့ လူမဆန္ေသာ စနစ္ဆိုးမ်ား

အေျခအေနမ်ားကို လက္မခံ တြန္းလွန္ရမည္ဟု တိုက္တြန္းထားသည္။ လူတစ္ဦးခ်င္းအေနႏွင့္ အာဏာရွင္စနစ္

ဆိုးၾကီးတြင္ ပါဝင္ဖို႕ ျငင္းဆန္ျခင္းျဖင့္ အားလုံးအတူတကြ ၾကဳံေနရသည့္ ကံၾကမၼာဆိုး၊ ဒါမွမဟုပ္ အာဏာရွင္ စနစ္ဆိုးကို ဆန္႕က်င္ရမည္ဟု ဆိုသည္။ ဤ absurdism က ဝထၳဳတစ္ပုဒ္လုံးမွာ ခ်ယ္မွုန္းထားသည့္ သဘာဝ ရွုခင္းမ်ားတြင္ တစ္ခ်ိန္က ကမ်ဴးေျပာဖူးသည့္ ‘ကမာၻၾကီး၏ မထင္မရွား ဆင္တူရိုးမွားနိင္မွု’ ကို အားေကာင္းလွစြာ ေဖာ္ျပလို႕ ေနခဲ့သည္။ ဒါရူး တစ္ေယာက္ နိင္ငံေရး ပဋိပကၡ မ်ားႏွင့္ ကင္းကင္းေနမွု၊ အက်ဥ္းသား၏ ရာဇဝတ္မွု အေပၚ အျပင္လူတစ္ေယာက္အေနႏွင့္သာ ခပ္ခြာခြာ ေမးျမန္းမွုတို႕က ကမ်ဴးေျပာသည့္ တကိုု္ယ္ေတာ္ ဆန္႕က်င္ျခင္း စတိုင္ကို ဥပမာ ျပေနခဲ့သည္။

ဧည့္ဝတ္ပ်ဴငွာမွု

ဧည့္ဝတ္ပ်ဴငွာမွုမွာ ယဥ္ေက်းမွုအားလုံး၏ အေျခခံအႏွစ္သာရပင္။ ဤသေဘာကို ဝထၳဳ ေခါင္းစဥ္ က ေဖာ္ျပေန

ခဲ့သည္။ မူရင္း ျပင္သစ္ ေခါင္းစဥ္ “I’Hote” က ဧည့္သည္ေကာ အိမ္ရွင္ကိုပါ ညႊန္းသည္။ သည့္အတြက္ သည္

စကားလုံးက ဧည့္ဝတ္ပ်ဴငွာမွု၏ ဘက္ႏွစ္ဘက္ (အိမ္ရွင္ေကာ၊ ဧည့္သည္ပါ) စလုံးကို ဆိုလိုျပီး ဓေလ့ထုံးတမ္း

အရ လက္ခံထားသည့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ေစာင့္ထိန္းရမည့္ ဝတၱရားမ်ားကိုပါ ညႊန္းေနခဲ့သည္။ ဇတ္လမ္းထဲတြင္

ဒါရူးက အာရပ္ကို အက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္ထက္ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္ပမာ ဆက္ဆံခဲ့သည္။ အာရပ္အဖို႕

သည္လို အျပဳအမူမ်ိဳးကို မေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့သည့္အတြက္ ဘာေၾကာင့္ သူႏွင့္ အတူတူ စားရတာလဲဟု ဒါရူးကို

ေမးခဲ့သည္။ဒါရူး ျပန္ေျဖသည့္ စကားကေတာ့ နဲနဲ လွီးလႊဲေျဖသည့္ ပုံေပါက္သည္။ သူက ဆာလုိ႕စားတာေပါ့ဟု

ျပန္ေျဖခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႕ဖြင့္ဆိုၾကသည္က အာရပ္တစ္ေယာက္ ထြက္ေျပးဖို႕ မၾကိဳးစားသည္မွာ ဒါရူး၏ ဧည့္ဝတ္

ေက်ပြန္မွုေၾကာင့္ဟုဆိုသည္။ သူ႕ေက်းဇူးရွင္ကို ထြက္ေျပးျခင္းျဖင့္ မေစာ္ကားခ်င္။ ဝထၳဳေခါင္းစဥ္က လည္း ေလွာင္သည့္သေဘာပါသည္။ ရုတ္တရက္ၾကည့္လ်င္ ဒါရူးက အိမ္ရွင္၊ အာရပ္က ဧည့္သည္၊ သုိ႕ေသာ္ ကိုလိုနီျပဳသူမ်ား မွ ဆင္းသက္လာသည့္ ဒါရူးမွာ တကယ္ေတာ့ အက်ဥ္းသား အာရပ္တို႕၏ တိုင္းျပည္တြင္ ဧည့္သည္ တစ္ေယာက္သာ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ အိမ္ရွင္တို႕၏ ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္မွုအေပၚ ေနာက္ဆုံး ညႊန္းဆို ထားသည့္ အခ်က္ကေတာ့ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကသည့္ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ လူသိမ်ားလွသည့္ ေဖာ္ေရြမွုပင္။ ၎တို႕အေနႏွင့္ ၾကမ္းတမ္းလွသည့္ သဲကႏၱာရ ရာသီဥတုမ်ိဳးတြင္ တစ္ျခားလွည့္လည္သြားလာေနသူမွန္သမွ် ကို ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ေပးၾကသည္မွာ အစဥ္အလာ တစ္ခုျဖစ္ေနသည္ မဟုပ္လား။

ဝထၳဳ ေရးဟန္

ရွုေထာင့္

ဇတ္ေၾကာင္းေျပာဟန္က လြပ္လြပ္လပ္လပ္ တဆင့္ေျပာ ေရးဟန္မ်ိဳး၊ ရင္တြင္းေျပာစကားမ်ားကို 1^st person ထက္ 3^rd person ေနရာက ေျပာေနသလိုမ်ိဳး ေရးထားသည္။ အစဥ္အလာ 3^rd Person ေရးဟန္မ်ိဳး လုံးဝ ဓမၼဒိဌာန္ က် ၊ အျပင္က ျမင္ရသည့္ အျမင္မ်ိဳးလိုလည္း မဟုပ္၊ 1^st person လို ဇတ္ေကာင္၏ အျမင္သက္သက္ က ေရးေနတာမ်ိဳးလည္း မဟုပ္၊ သည္ေရးနည္းက ဇတ္ေကာင္ကို စာေရးသူ ႏွင့္ စာဖတ္သူ

ၾကားမွာ ေနရာခ်ထားခဲ့သည္။ စာေရးသူ၏ လြပ္လပ္မွုႏွင့္ ၾသဇာအာဏာကို ေလွ်ာ့ခ်ထားသည္။ ဇတ္ေကာင္မ်ား

၏ အေတြးႏွင့္ ခံစားမွုကို လိုသေလာက္ပဲ ေဖာ္ျပထားသည္။ ဇတ္လမ္း၏ ေနာက္ခံကားခ်ပ္ႏွင့္ ဒါရူးတို႕၏ အေၾကာင္းကို သူ၏ ျဖန္႕ထြက္ေတြးေတာမွုမ်ားမွေန စာဖတ္သူကို သိေစခဲ့သည္။

ဆက္တင္

အယ္ဂ်ီရီးယန္း ရွုေမွ်ာ္ခင္းမ်ားကို ၾကြယ္ဝစြာ ေဖာ္ျပထားျခင္း က သေကၤတ အရ အေရးပါမွုႏွင့္ လိုက္ဖက္လွ

သည္။ ဥပမာ ကုန္းျပင္ျမင့္ေလးမွာ တည္ရွိေနသည့္ ေက်ာင္း၊ ေတာင္ေပၚမက် ၊ ေျမျပန္႕မက်၊ အလယ္အလတ္

မွာ တည္ရွိေနခဲ့သည္။ မတ္ေစာက္သည့္ ေတာင္တက္လမ္းေပၚ မွာ ရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ဒါရူး၏ ေက်ာင္းႏွင့္ သူ႔ အိမ္တို႕ အၾကား တကယ့္ အကြာအေဝးက ဒါရူး၏ စိတ္ထဲမွာ ျပင္သစ္တို႕ႏွင့္ အာရပ္တို႕ၾကား

ခံယူခ်က္အယူအဆ ျခားနားမွုကို သေကၤတ ျပဳေနခဲ့သည္။ ေမွ်ာ္လင့္မထားသည့္ ရာသီ ဥတု ေဖာက္ျပန္မွုက

ဇတ္လမ္းတည္ရာ ကာလ ႏွင့္ ေဒသကို သာမန္မဟုပ္သည့္ အေျခအေန တစ္ခုအျဖစ္ ထင္ရွားေစခဲ့သည္။ ဇတ္လမ္းက ရာသီဥတု အေျခအေနႏွစ္ခုၾကားမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ပုံမွန္အတိုင္းဆိုလ်င္ ရာသီဥတုက ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕ ၾကမ္းတမ္းလွသည္။ ဒါရူးက ဒါကို လူသူေလးပါးမရွိ က်ယ္ေျပာလွသည္ ဟုဆိုသည္။

ျပင္းထန္သည့္ ႏွင္းမုန္တိုင္းက ရွုခင္းကို ေျပာင္းပစ္ခဲ့သည္။ ရုတ္တရက္ က်လာသည့္ပုံက ရက္စက္လြန္းသည္

သုိ႕ေသာ္ ရွုခင္းတစ္ခုလုံးက ႏွင္းေတြေၾကာင့္ ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားသည္။ မုန္တုိင္းက်တာ စဲသြားေပမယ့္ ႏွင္းက တဖြဲဖြဲေလး က်ေနဆဲ။ ဒါရူး ေကာင္းေကာင္းသိထားသည့္ ရွုခင္းက လုံးလုံးေျပာင္းသြားသည္။ အလင္းေရာင္

ပိုလာေသာ္လည္း အရည္ေပ်ာ္စႏွင္းမ်ားေၾကာင့္ လမ္းေလွ်ာက္ရတာ တစြက္စြက္ႏွင့္၊ တင္ဂု ျမိဳ႕သို႕ ဦးတည္

ေလွ်ာက္လာရင္း ရွုခင္းက တစ္စတစ္စ ေျပာင္းလဲလာခဲ့သည္။ ႏွင္းေတြက ေပ်ာ္လာျပီး၊ ေရအိုင္မ်ားလည္း ေျခာက္ခမ္းလာခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံး အာရပ္ကို ထားခဲ့သည့္ လမ္းခြဲအေရာက္ သူတုိ႕ေျခေထာက္ေအာက္မွာ

ေျမသား ကို နင္းခ်နိင္ခဲ့ျပီ။ ေက်ာင္းရွိရာ ဒါရူး ျပန္ေရာက္သည့္အခါ ပူျပင္းလွသည့္ ေနလုံးက ကုန္းျပင္ျမင့္

တစ္ခုလုံးကို အလင္းေတြ ျဖာက်လို႕။

နိမိတ္ျပျခင္း

မုန္တိုင္းက ပုံမွန္လည္ပတ္ေနေသာ စာသင္ခန္း ႏွင့္ ဆန္ ေဝငွျခင္းတို႕ကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္သလို အက်ဥ္းသား ေရာက္ရွိလာမွုက တည္ျငိမ္ေအးေဆးသည့္ ဒါရူး၏ ဘဝကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီက ဒါရူးကို အက်ဥ္းသား ပို႕ျပီး ပုံမွန္အတိုင္း ေအးေအးေဆးေဆး ျပန္ေနေပါ့ဟု ေျပာခဲ့သည္။ သည္စကားက ေလွာင္ေျပာင္

ေနသလိုပင္။ ဒါရူး တစ္ေယာက္ အက်ဥ္းသား ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံျပီး၊ အမွန္အမွား ဆုံးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုကို ေရြးခ်ယ္ ခ်မွတ္ခဲ့ျပီး ေနာက္မွာ သူ ႏွင့္ ေဘာ္ဒူခ်ီ တို႕ၾကား၊ သူ ႏွင့္ ျပင္သစ္မ်ားၾကား၊ သူ ႏွင့္ နယ္ခံ အာရပ္မ်ားၾကား၊ ေနာက္ဆုံး သူႏွင့္ သူ တြယ္တာသည့္ ဤ အရပ္ေဒသၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ လုံးလုံး ေျပာင္းလဲလို႕သြားခဲ့သည္ မဟုပ္လား။ ေဘာ္ဒူခ်ီက သူ႕ကို ေဒါသထြက္ျပီး လိုက္အပို႕မခံပဲ တစ္ေယာက္တည္း ထြက္သြားခဲ့သည္။ အာရပ္

ေတြကလည္း သူတို႕လူကို ရဲလက္အပ္သျဖင့္ ဒါရူးကို ျပန္လည္ေပးဆပ္ဖို႕ ျပင္ထားဟု ျခိမ္းေျခာက္သည္။ သည့္အျပင္ သူျမတ္နိုးလွသည့္ ဤ အရပ္၏ ရွုခင္းရွုကြက္မ်ားႏွင့္ ပင္ သူ႕မွာ ကင္းကြာသြားခဲ့သည္။ ဝထၳဳ၏ ေနာက္ဆုံးစာေၾကာင္းတြင္ ျပဴတင္းေပါက္မွ ျမင္ရသည့္ ျမင္ကြင္းကို  သူက ျမတ္နိုးစရာ က်ယ္ေျပာလွသည့္ ရွုခင္းအျဖစ္ ေဖာ္ျပျပီး သူ႕မွာေတာ့ ယခု အခါ သူစိမ္းပမာ မသက္ဆိုင္ေတာ့ပါ ဟု ဇတ္သိမ္းမွာ ေျပာသြားခဲ့

သည္။

ေနာက္ထပ္ နိမိတ္ျပ ျခင္းတစ္မ်ိဳးကေတာ့ ေက်ာင္းဆရာ ႏွင့္ အက်ဥ္းသားတို႕ၾကား ေဝေဝဝါးဝါး မတင္မက် ျဖစ္ေနသည့္ ဆက္ဆံေရးကို သတိျပဳမိေစသည္။ ဒါရူး ၏ ၾကင္နာမွု ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္မွုတို႕ေၾကာင့္ အက်ဥ္းသား

က ဒါရူးကို သူႏွင့္အတူ တင္ဂု ကို လိုက္ခဲ့ဖို႕ ထပ္တလဲလဲ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေတာင္းဆိုသည္။ ေက်ာင္းမွ ထြက္ခါနီး

ဒါရူးက အက်ဥ္းသားကို အေရွ႕က သြားဖို႕ အမိန္႕ေပးသည္။ သို႕ေသာ္ အာရပ္က မလွမ္း။ ဒါရူး အေနႏွင့္ အက်ဥ္းသား၏ တုံ႕ဆိုင္းေနမွုကို စိ္တ္ထဲက က်ိတ္ျပီး နားလည္ေနသျဖင့္ ထပ္ျပီး မခိုင္းေတာ့၊ သူ႕ကို စိတ္ခ်ေအာင္ ငါ လာျပီ ဟု ေျပာလိုက္သည္။ သည္ျမင္ကြင္းက ေနာက္ဆုံး သူတို႕ႏွစ္ေယာက္ လမ္းခြဲခါနီးတြင္

ျပန္လည္ ထြက္ေပၚလာသည္။ သည္တစ္ၾကိမ္မွာေတာ့ အက်ဥ္းသားက သိသိသာသာ စိတ္ဖိစီးလို႕၊ သည္တစ္ခါလည္း သူ မေရြ႕၊ ဒါရူးက တစ္ၾကိမ္လွည့္ၾကည့္သည္။ ျပီးေနာက္ ေနာက္တစ္ၾကိမ္လွည့္ၾကည့္သည္။ အက်ဥ္းသား ကမေရြ႕။ ေနာက္ဆုံး ဒါရူးက သူ႕ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ထားခဲ့ကာ လက္ျပ ႏွုပ္ဆက္ျပီး ေနာက္မွာမွ အာရပ္က သူ႕လမ္းကို သူေရြးခ်ယ္လိုက္ေတာ့သည္။

သမိုင္းေနာက္ခံ

အယ္ဂ်ီးရီးယား စစ္ပြဲ

အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (FLN) ၏ ဦးေဆာင္မွုျဖင့္ စတင္ခဲ့သည့္ ေတာ္လွန္ေရးမွာ ၁၉၅၄ ေအာက္တိုဘာ ၃၁ တြင္ စတင္ျပီ ျပင္သစ္လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္သည့္ ၁၉၆၂ ထိတိုင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္

စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ ဝထၳဳ တည္ထားသည့္ အခ်ိန္ကာလမွာ ေတာ္လွန္ေရး စတင္လုဆဲဆဲ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ သည့္

အတြက္ ေဘာ္ဒူခ်ီ၏ စစ္ပြဲႏွင့္ ပက္သက္သည့္ စိုးရိမ္မွုမွာ တကယ့္ အစစ္အမွန္ စုိးရိမ္မွုျဖစ္သည္။ သည့္အတြက္

သူတို႕ နဲ႕ ငါတို႕ ဆိုသည့္ အေနအထားမွာ အာရပ္ႏွင့္ ျပင္သစ္တို႕ၾကား ယဥ္ေက်းမွု ကြာျခားမွု သက္သက္ကို

ညႊန္းဆိုသည္မဟုပ္၊ ဥေရာပ မွ လာေရာက္အေျခခ်သူမ်ားႏွင့္ နယ္ခံ အာရပ္သူပုန္မ်ား၊ သူတို႕ကို ေထာက္ခံ

အားေပးသူမ်ားၾကား ရန္ငါစည္းျခားထားျခင္းကိုပါ ရည္ညႊန္းေနခဲ့သည္။ ဝထၳဳထဲရွိ အျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ ဇတ္

ေကာင္မ်ားမွာ ဖန္တီးမွုသက္သက္သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း မိုးေခါင္မွုဒဏ္ ဆုိးရြားစြာခံေနရသည့္ အေျခအေန၊ ရြာသားမ်ား၏ ဆိုးရြားလွသည့္ မြဲေတမွု၊ ေက်ာင္းဆရာ ဘဝ၏ အေျပာင္းအလဲ မရွိသည့္ ဘဝ၊ အာရပ္ ယဥ္ေက်းမွု ႏွင့္ ဥေရာပ တရားေရးစနစ္တို႕၏ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဆုံမွုတို႕မွာ ကမ်ဴးကိုယ္တိုင္ မ်က္ဝါးထင္ထင္

ျမင္ေနရသည့္ အေျခအေနမ်ား ပင္ ျဖစ္သည္။

အယ္ဂ်ီးရီးယား စစ္ပြဲမွာ ျပင္သစ္တို႕၏ ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲဟု တင္စားရေလာက္ေအာင္ နိင္ငံေရးအရ အျငင္းပြား စရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္၏ ထင္ရွားေသာ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္သည့္ သူ႕မွာ အမွန္အမွားဆိုင္ရာ၊ နိင္ငံေရး ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ျပနိင္သူ အျဖစ္ သူ ၏ ရပ္တည္မွုကို အားလုံးက စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္ၾက သည္။ ဘယ္ဘက္ကိုမွ မလိုက္သည့္ သူ႕ခမ်ာ ႏွစ္ဘက္လုံးမွ ေဝဖန္ ျပစ္တင္မွုကို ခံရသည္။ စစ္ပြဲႏွင့္ပက္သက္

၍ သူ႕အျမင္ကေတာ့ ႏွစ္ဘက္လုံးမွ အရပ္သားမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးရန္၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္

ႏွစ္ဘက္လုံးကို တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ ဤ ဝထၳဳက ကမ်ဴး၏ အယ္ဂ်ီးရီးယန္း အေျခအေနအေပၚ အျမင္ကို တိုက္ရိုက္ ထင္ဟပ္မေနေသာ္လည္း ဇတ္ေကာင္ ဒါရူး၏  အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡမွာ တစ္ဖက္ဖက္ကို ေရြးခ်ယ္ဖို႕

မလိုလားပုံ၊ ဒုကၡ ေဝဒနာ ခံစားေနရေသာ လူမွန္သမွ်အေပၚ စာနာမွု ႏွင့္ လူသားဆန္စြာ ရွုျမင္ပုံတို႕ကေတာ့ စာေရးသူ ကမ်ဴးႏွင့္ အေတာ္ေလး တူေနခဲ့သည္။

ကိုလိုနီ ျပဳက်င့္ျခင္း

ဒုတိယ ကမာၻစစ္အျပီးတြင္ အာဖရိက၊ ကာရစ္ဘီယာန္ ႏွင့္ အာရွေဒသမ်ားတြင္ လြပ္လပ္ေရးအတြက္ လူထုလွုပ္ရွားမွုမ်ား အားေကာင္းလာျပီး ဆယ့္ရွစ္ရာစု ဆယ့္ကိုးရာစုကတည္းက ဥေရာပ သားမ်ား၏ ကိုလိုနီ ျပဳက်င့္ျခင္းကို ခံခဲ့ရသည့္ ယင္းနိင္ငံမ်ား ကိုလိုနီလက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ၾကသည္။ ရာစုႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍

ကိုလိုနီ ျပဳက်င့္ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ အက်ဥ္းသားကဲ႕သုိ႕ေသာ အာရပ္မ်ားႏွင့္ ဒါရူးတို႕လို ဥေရာပမွ အေျခခ်လာ

သူမ်ား၏ မ်ိဳးဆက္မ်ားမွာ တိုင္းျပည္၏ ဇာတိခ်က္ေၾကြ နိင္ငံသားေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကသည္။ ကမ်ဴးက ကိုလိုနီ

ေခတ္ အေနအထားကို ေလွာင္ေျပာင္သည့္ အေနႏွင့္ ဇတ္လမ္းအစတြင္ ေက်ာက္သင္ပုန္းေပၚမွာ ျပင္သစ္

နိင္ငံ၏ ျမစ္ၾကီးေလးသြယ္ကို ေရးဆြဲထားျခင္း ႏွင့္ စဖြင့္သည္။ သည္ ျပင္သစ္နိင္ငံ၏ပထဝီ ဗဟုသုတ က ေက်းလက္ေန အာရပ္ကေလးငယ္မ်ားအဖို႕ အေတာ့္ကို အသုံးမဝင္လွေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ျဖစ္သည္။

သည္အခ်က္က ဥေရာပ ယဥ္ေက်းမွုႏွင့္ ဓေလ့ထုံးစံမ်ားကို လက္ေအာက္ခံ နိင္ငံမ်ားကို ျဖန္႕ျဖဴးဖို႕ ရည္ရြယ္သည့္ ကိုလိုနီေခတ္ ပညာေရးစနစ္ကို သေကၤတ ျပဳလို႕ ေနခဲ့သည္။

ေယ်ဘူယ် အကဲျဖတ္ျခင္း

ဤ ဝထၳဳကို ေဝဖန္ေရးဆရာမ်ား၏ တုံ႕ျပန္မွုက အေကာင္းအဆိုး ႏွစ္မ်ိဳးေရာေနေသာ္လည္း အေကာင္းဘက္က

ပိုပါသည္။ ကမ်ဴးမွာ ပုဂၢိဳလ္ေရး အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ေကာ၊ စာေရးမရ ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ေကာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ား

စြာ စာမေရးျဖစ္ခဲ့။ ဤ ဝထၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္ Exile and the Kingdom က အဓိက ဝထၳဳၾကီးမ်ား ျပန္ေရးဖို႕ရာ စတင္ အရွိန္ယူသည့္အေနႏွင့္ ေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က ျမင္သည္။ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ကမ်ဴး

ကို ဒႆနႏွင့္ ဝထၳဳၾကား ျပတ္ျပတ္သားသား မခြဲျခားနိင္ခဲ့ဟု ျမင္သည္။ Irving Howe က ကမ်ဴးကို ၾကည့္ရ

သည္မွာ တစ္ဖက္မွာ ဇတ္လမ္းေတြ ဇတ္ေကာင္ေတြကို ဖန္တီးရတာ ႏွစ္သက္လွသလို တစ္ဖက္မွာ လည္း သူ႕ဒႆန ေတြကို သာဓက ျပခ်င္ေဇာက ထိန္းမရ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ သည့္အတြက္ ရလာဒ္အေနႏွင့္ ဖန္တရာေတျခင္း ႏွင့္ မရွင္းလင္း မထင္ရွားျခင္းတို႕ ေရာေႏွာေနခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။ ေနာက္သုံးႏွစ္ အၾကာတြင္ ရုတ္တရက္ ကြယ္လြန္ခဲ့သျဖင့္ ေနာက္ထပ္ သူ ဖန္တီးဖို႕ ရည္ရြယ္ထားသည့္ လက္ရာမ်ားကို

မေတြ႕နိင္ေတာ့၊ ဤ ဧည့္သည္ ဝထၳဳက ကမ်ဴး၏ ေနာက္ဆုံး ပုံႏွိပ္ထုပ္ေဝခဲ့သည့္ လက္ရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သူ၏ ဝထၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္တြင္ ဖန္တီးအားအေကာင္းဆုံး ဝထၳဳအျဖစ္ ဝထၳဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း

ေဖာ္ျပခံရသည္။

အေစာပိုင္း ဖြင့္ဆိုိခ်က္အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ကမ်ဴး၏ ဒႆနေဘာင္ထဲကိုပဲ အလြယ္တကူ ထည့္သြင္းကာ

အနက္ေကာက္ခဲ့ၾကသည္။ မိမိကိုယ္ကို အမွန္အမွားခြဲျခားနားလည္နိင္ေသာ လူသားအျဖစ္ခံယူထားသည့္ ဒါရူး အဖို႕ အဓိပါယ္ ကင္းမဲ႕လွသည့္ ေလာကၾကီး၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ေနရတာကို စိတ္ကုန္စိတ္

ပ်က္လွသျဖင့္ ကင္းကြာမွု ခံစားေနရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဖြင့္ဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဝထၳဳထဲက မေရရာ ေဝဝါး

လွသည့္အရာေတြကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကသည္။ ေဘာ္ဒူခ်ီတစ္ေယာက္ အက်ဥ္းသား၏ ရာဇဝတ္မွုအေပၚ မေသ

မခ်ာ ရွိလွပုံ၊ ဒါရူးတစ္ေယာက္ အာရပ္၏ ရွင္းျပခ်က္ကို နားလည္နိင္စြမ္းမရွိပုံ၊ ႏွစ္ေယာက္သား ခြဲခြာၾကသည့္

အခန္းတြင္ အာရပ္၏ အသနားခံမွုကို ဒါရူးတစ္ေယာက္ နားေထာင္ခ်င္စိတ္မရွိပုံ၊ သူ႕ ခံစားမွု သူေတာင္မွ ျပန္

မဆန္းစစ္ခ်င္ေတာ့ပုံ၊ စသည္တို႕က ဝထၳဳကို ပေဟဋိမ်ားစြာ ေပးေနခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း သုံးသပ္ခ်က္မ်ားတြင္

ေတာ့ ေဝဖန္ေရးဆရာမ်ား အေနျဖင့္ ယဥ္ေက်းမွု အျမင္ရွုေထာင့္မ်ား ကြဲျပားလွပုံကို ပိုသတိျပဳမိလာခဲ့ၾကသည္။

သည့္အတြက္ ဇတ္ေကာင္ အာရပ္ အေပၚ ပိုျပီး အာရုံစိုက္လာၾကသည္။ အာရပ္ကို အလြယ္တကူ မိစာၦ ေကာင္

အျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကသူမ်ားကိုလည္း အာရပ္ ယဥ္ေက်းမွု ႏွင့္ အစၥလာမ္ၼစ္ ဥပေဒသ မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖို႕ေထာက္ျပၾကသည္။ ဥေရာပ ယဥ္ေက်းမွု အစြဲျဖင့္ အာရပ္ကို မယဥ္ေက်းေသးေသာ သူ၊ တိရစာၦန္ သာသာ အျဖစ္ျမင္ေနၾကျခင္းလည္း ျဖစ္နိင္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

အခ်ဳပ္ဆိုရလ်င္ ကမ်ဴး၏ ဤဝထၳဳတိုမွာ free indirect discourse ေရးဟန္အပိုင္းတြင္ေကာ ဝထၳဳတို အေရးအသားတြင္ပါ စံျပဳရမည့္ ဝထၳဳတိုတစ္ပုဒ္ျဖစ္သည္။ ထုိ႕အျပင္ ဤ ဝထၳဳတိုက ႏွစ္ဆယ္ရာစု အလယ္ ယဥ္ေက်းမွုႏွင့္ စာေပ အေတြးအေခၚမ်ား(ဥပမာ ျဖစ္တည္မွု ပဓါန ဝါဒ၊ အဓိပါယ္ ကင္းမဲ႕မွုအယူအဆ (absurdism)) ၾကြယ္ဝလို႕ေနခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးအေနႏွင့္ ကိုလိုနီဝါဒ ႏွင့္ ကိုလိုနီေခတ္ ဆက္ဆံေရးကို အားေကာင္းစြာ ေဖာ္ျပ နိင္ေသာ ဝထၳဳေကာင္း တစ္ပုဒ္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။

ဒီႏိုဗို

Ref: Short Stores for Students Vol.4

Kathleen Wilson and Marie Lazzari, Editors